Yazı İçerikleri
- 1 Sakız çiğnemenin faydaları nedir?
- 1.1 1. İştahı Azaltır
- 1.2 2. Kalori Harcatır
- 1.3 3. Stresi Hafifletir
- 1.4 4. Ağız ve Diş Sağlığını Destekler
- 1.5 5. Mide Asidini Dengeler
- 1.6 6. Konsantrasyonu Yükseltir
- 1.7 7. Sigarayı Bırakmaya Yardımcı Olur
- 1.8 8. Kulak Tıkanıklığını Önler
- 1.9 9. Belininizi inceltir
- 1.10 10. Hafızayı geliştirir
- 1.11 11. Halsizliğini engeller
- 1.12 12. Depresyonu azaltır
- 1.13 13. Mide bulantısını ortadan kaldırır
- 1.14 Sakız Çiğnemenin Yan Etkileri Nelerdir?
- 1.15 Sakız çiğnemek kilo aldırır mı?
- 1.16 Sakız çiğnemek kilo verdirir mi?
Sakız çiğnemenin faydaları nedir?
Sakız çiğnemek iştahı artırır mı? Sakız çiğnemek diyeti bozar mı? Tüm sorularınız için okumaya devam edebilirsiniz.
Sakız, çiğnemek için küçük şeritler şeklinde veya tabletler halinde bulunan şekersiz veya şekerli ürünlerdir. Sakız, geleneksel olarak ağaçlardan çıkarılan reçinenin kimyasal yöntemlerle temizlenmesinin ardından çeşitli maddelerle birleştirilmesi ve tatlandırılması ile üretilen gıdalardır. İlk sakızlar, ladin veya Manilkara çilesi gibi çeşitli ağaçların öz suyundan elde edilmiştir. Günümüzde ise sakızların çoğu sentetik kauçuktan yapılmaktadır.
Sakız çiğnemenin çeşitli faydaları bulunmaktadır. Bu faydalar aşağıda listelenmiştir.
- İştahı azaltır
- Kalori harcatır
- Stresi hafifletir
- Ağız ve diş sağlığını destekler
- Mide asidini dengeler
- Konsantrasyonu yükseltir
- Sigarayı bırakmaya yardımcı olur
- Kulak tıkanıklığını önler
1. İştahı Azaltır
Sakız çiğnemek kilo vermek isteyen kişiler için faydalı olabilir. Sakız hem tatlı hem de düşük kalorili olması sayesinde diyeti etkilemeden tatlı bir lezzet verir. Yapılan bazı çalışmalar, sakız çiğnemenin iştahı azaltabileceğini ve bu durumun aşırı yemek yemeyi engelleyebileceğini göstermektedir.
Başka bir küçük çaplı araştırmada, öğünler arasında sakız çiğnemenin açlık hissini azalttığı ve öğleden sonra yüksek karbonhidratlı atıştırmalık tüketimini azalttığı bulunmuştur. Ayrıca yürürken sakız çiğnemenin daha fazla kalori yakmaya katkı sağlayabileceği ilgili kanıtlar bulunmaktadır.
2. Kalori Harcatır
New England Journal of Medicine’de yayınlanan araştırmaya göre, sakız çiğnemek saatte yaklaşık 11 kalori yakmayı sağlar. Bu, ortalama bir kişinin aynı süre boyunca bir sandalyede otururken yakacağı kalori miktarından yaklaşık yüzde 19 daha fazladır. Araştırmacılar, sabah saatlerinde kalorisiz sakız çiğnemenin, diyeti veya aktivite seviyesini değiştirmeden her yıl 11 kilodan fazla vücut yağı kaybına yardımcı olabilmektedir.
3. Stresi Hafifletir
Sakız çiğnemek stresli durumlarla başa çıkmaya yardımcı olabilir. 2011 yılında yapılan bir araştırma, iki hafta boyunca günde iki kez sakız çiğnemenin, çiğnemeyenlere göre kaygı düzeylerini önemli ölçüde azalttığını ortaya koymuştur. Ayrıca, sakız çiğneyenlerin yorgunluk seviyelerini azaltarak ve ruh halini iyileştirdiği keşfedilmiştir. Sakızın insan vücudundaki stres hormonu kortizolünü azalttığı için yatıştırıcı bir etkiye sahip olduğu düşünülmektedir.
4. Ağız ve Diş Sağlığını Destekler
Şekersiz sakız çiğnemek diş çürüklerinden korumaya yardımcı olabilir. Özellikle şekersiz sakızın, florürlü gargara ve diş macununa benzer faydaları ile diş çürümelerini azaltmada faydalı olduğu kanıtlanmıştır. Yemekten sonra 20 dakika şekersiz sakız çiğnemek diş çürümelerini ve diş eti iltihabını önlemeye yardımcı olabilir. Sakız, ağızda tükürük üretimini artırarak ve çürümeye neden olacak gıda parçacıklarını ve asitleri dişlerden uzaklaştırarak çalışır. Tükürük aynı zamanda diş minesini kalsiyum ve fosfatla besleyerek sertleşmesine de yardımcı olur. Bu da dişlerin çürüklere ve çürüklere karşı daha dirençli olduğunu gösterir.
5. Mide Asidini Dengeler
Asit reflü, mide asidinin yemek borusuna çıkarak göğüste tıkanıklığa ve hasara neden olarak boğazda veya göğüste yanma hissine yol açtığı bir durumdur. Sakız çiğnemek, yemek borusunu temizleyerek ve asitleri nötralize ederek asidin geri akışını azaltmak için iyi bir yöntemdir. Bir araştırmaya göre sakız çiğnemek, yutma refleksini artırarak ve tükürüğü daha alkali hale getirerek, mide asidini nötralize ederek yemek borusunu temizler. Bu, asit reflüsünün azalacağı ve rahatlık sağlarken aynı zamanda iltihabı da azaltacağı anlamına gelmektedir.
Yemeğin ardından sakızla yemek yemek, borunuzdaki asit seviyesini düşürebilir . Bu asit, reflü ve mide ekşimesini azaltmaya yardımcı olabilir.
6. Konsantrasyonu Yükseltir
Sakız çiğnemek yüksek zihinsel çaba gerektiren bir aktivite üzerinde çalışırken odaklanmaya yardımcı olabilir. Bir çalışmada, sakız çiğnemenin hafızayı ve bilişsel işlevi iyileştirdiği ve sakız çiğnemeyen kontrol grubundan daha iyi performans göstermelerine yardımcı olduğunu belirtilmiştir. Bunun kalp atış hızındaki ve beyne giden kandaki artıştan kaynaklandığı düşünülmektedir.
7. Sigarayı Bırakmaya Yardımcı Olur
Sigara içmek fizyolojik olarak nikotine bağımlı olmaya neden olur. Nikotin sakızı ağzı meşgul edebilir ve zihni sigara içme ihtiyacından uzak tutabilir. Az miktarda nikotin sağlayarak ve detoks sırasında dinlendirerek, yoksunluk belirtilerinin şiddetini önemli ölçüde azaltabilir veya ortadan kaldırabilir.
8. Kulak Tıkanıklığını Önler
Basınçlı kabin kulakların tıkanmasına, tahrişe ve acıya neden olabileceğinden, birçok insan uçarken rahat hisseder. Bir paket sakız, rahatsızlığı gidermek için iyi bir yöntemdir. Bir sakız çiğnemek, doğal olarak kulaktaki hava basıncının dış basınçla eşitlenmesine yardımcı olur. Ayrıca duştan veya yüzdükten sonra kulaklar tıkandığında suyu boşaltmak iyi bir yoludur. Çiğneme hareketi sinüs boşluklarını temizler ve sıvıları daha derine iterek kulağın temizlenmesini sağlar.
9. Belininizi inceltir
Liverpool Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre, sakız çiğnemek iştahınızı biraz azaltarak daha iyi yeme seçimleri yapmanıza yardımcı olabilir. Ortalama olarak, çalışmadaki sakız çiğneyenler sakız çiğnemeyenlere göre 36 daha az kalori almış. Bu kulağa o kadar etkileyici gelmiyor, ancak her gün diyetinizden 36 kaloriyi keserseniz, bir anlam ifade edebilir.
10. Hafızayı geliştirir
Sakız çiğnediğinizde, beyne giden kan akışını artırır. Bunun hafızanızı geliştirmek dahil olmak üzere birçok olumlu etkisi vardır. Profesör Andrew Sholey, kısa süreli sakız çiğnemenin hafızayı yüzde 35 geliştirilebilir olduğunu keşfetti. Ancak dikkatli olun: çok uzun süre çiğnemek kısa süreli hafıza sorunlarına da neden olabilir.
11. Halsizliğini engeller
İş yerinde uyanık kalmakta zorlanıyorsanız, sakız çiğnemek aradığınız basit çözüm olabilir. Bir çalışma , sakızın uykusuzlukla savaşabileceğini ortaya koydu. Nane aromalı her şey gün ortası esnemelerine karşı en etkili sakızdır.
12. Depresyonu azaltır
2011 yılında yapılan bir çalışmada , iki hafta boyunca günde iki kez sakız çiğnemek, hastalarda anksiyete, depresyon, yorgunluk ve diğer akıl hastalıklarını azalttığı gözlemlendi.
13. Mide bulantısını ortadan kaldırır
Her türden şekersiz nane veya zencefil sakızı, ister sabah bulantısı, ister taşıt tutması olsun, mide rahatsızlığını yatıştırabilir. Nane ve zencefil mide bulantısı için doğal ilaçlardır . Sağlığınızı iyileştirmenin küçük yollarını arıyorsanız, bir tatlıya uzanmak yerine bir sakız çiğnemeyi deneyin.
Sakız Çiğnemenin Yan Etkileri Nelerdir?
Sakız çiğnemek çeşitli sağlık faydalarına sahip olması ile birlikte bazı yan etkilere de yol açabilmektedir. Aşağıda sakız çiğnemenin yan etkileri listelenmiştir.
- Baş ağrısı: Aşırı sakız çiğnemek, baş ağrısına neden olabilir. Bunun sebebi ise çene kaslarında yaşanan yorulmadır. Bu baş ağrıları genellikle stresle başa çıkmanın bir yolu olarak bir sakız çiğnemesinin sonucu oluşabilir. Bu stres aynı zamanda daha sert ve daha hızlı çiğnemeye yol açarak baş ağrısının şiddetini artırarak, gerilim tipi baş ağrısına yol açar.
- Bağırsak florası zararı: Sakızda bulunan katkı maddelerinin bağırsak florasını olumsuz etkileyebileceği bilinmektedir. Özellikle de aspartam ve xylitol bağırsak florasını bozulmasına sebep olabilir.
- Çene eklemi bozuklukları: Temporomandibular eklem (TME), çene kemiğinin ve kafatasının arasındaki bağlantıdır. Bu eklemi yöneten kaslar yorgun veya dengesiz hale geldiğinde TME sorunlarına sebep olur. Sakız çiğnemek çoğu kişide TME sorunlarına yol açmazken, her gün sakız çiğneyenler ve sakız çiğneme alışkanlığı geliştirenler kas yorgunluğu yaşayabilir ve bu da TME rahatsızlıkları riskini artırabilir. Agresif sakız çiğneme ve orantısız çiğneme (ağzın sadece bir tarafını çiğneme), TME bölgesine diğer alışkanlıklardan daha fazla baskı uygulayarak TME hastalıkları olasılığını yükseltir.
- Diş deformeleri: Alışkanlık haline getirilen sakız çiğneme, diş minesinde aşırı aşınmaya neden olabilir. Üst azı dişleri kademeli olarak dağılabilirken, alt azı dişleri kademeli olarak geriye doğru hareket ederek aşırı ısırmaya neden olur. Bu durum devam ettiğinde, dişlerdeki bu deformitelerin düzeltilmesi için ortodontik tedaviye ihtiyaç duyulabilir. Ayrıca diş minesindeki bozukluklar zamanla dişlerin sıcak, soğuk ve asitli yiyecek ve içeceklere karşı hassas hale gelmesine sebep olabilir.
- Hava yutma ve gaz: Sakız çiğneme sırasında az miktarda hava farketmeden yutulur. Bu durum bağırsaklarda ciddi gaz birikmesine neden olarak kişiyi rahatsız hissettirebilir.
Diyette Şekerli Sakız Çiğnenir Mi?
Sakız çiğnemek kilo kontrolüne katkı sağlar. Şekerli bir sakız yaklaşık 5 ila 10 kalori içermektedir. Ancak yine de diyette şekersiz sakız tercih edilebilir. Aynı zamanda sakız çiğnemek, atıştırma sıklığını azaltmaya ve kalori alımını sınırlandırmak için iyi bir yoldur. Sakız çiğnemek düşük kalorili içerdiği gibi yüksek kalorili atıştırmaların yerine de tüketilebilmektedir. Örneğin 140 kalori içeren bir çikolatalı kurabiye yerine 2 parça 20 kalori içeren şekerli bir sakız çiğnenebilir. Ayrıca sakız çiğneyen kişilerin, ara öğünlerde daha az kalori aldıkları gözlemlendiğinden sakız çiğnemenin kilo kaybı üzerinde önemli bir katkısı olduğu bilinmektedir.
Sakız çiğnemek kilo aldırır mı?
Sakız çiğnemenin acıktırdığı düşünülerek, dolaylı yoldan yemek yeme dürtüsü oldulturduğu ve dolayısıyla kilo aldırdığı tartışma konuları arasında yer alıyor. Sakız, şekersiz olanından çiğnendiğinde uzun dönemde kilo vermenize yardımcı olabilir. Rhode Island Üniversitesi’nde yapılan laboratuvar araştırmalarına göre, sakızın kalori alımını düşürmeye yardımcı olduğu ve kalori yakma sürecini arttırdığı açıklandı.
Sakız çiğnemek kilo verdirir mi?
Elbette sadece sakız çiğneyerek saatte yalnızca 11 kalori yakarsınız, ancak bunu birkaç saate çıkarırsanız gün içinde fazladan 50 kalori daha yakmış olmanız mümkün.
Yakın zamanda yapılan bir çalışma, sakız çiğnemenin şekerli bir içecekten daha uzun süre tokluk hissi verebildiğini belirtiyor. İnsanlardan yemekten sonra yarım saat boyunca sakız çiğnemelerinin rica edildiği başka bir deneye göre ise sakız çiğneyenler çiğnemeyenlere kıyasla daha geç acıkıyor! Dahası 15 çalışmadan 5’i, sakız çiğnemenin vücutta yarattığı etkileri incelerken bağırsaklardaki hormonların uyarılabildiğini ve bunun da yemek yeme isteğini azaltabileceğini saptadı.
Sakız çiğnemek gün içinde daha az kalori almanızı sağlayabilir. Bir deneyde kahvaltıdan sonra sakız çiğneyenlerin, öğlen yemeğinde diğerlerine kıyasla 68 kalori az yedikleri tespit edildi.
68 kalorinin iki çay kaşığı fıstık ezmesine eş değer olduğunu da belirtelim! Benzer şekilde yemek sonrası yediğiniz atıştırmalıkların porsiyonu da bu sayede azalıyor. Yine de bu araştırmalar uzun vadede kilo kaybını kanıtlamadığı gibi kaybedilen kalori miktarı da epey az. Kesin konuşabilmek ancak daha ileri çalışmalardan sonra mümkün olabilir.
Küçük çaplı bazı araştırmalara göre sakız çiğneyerek fazladan birkaç kalori yakabilirsiniz.
Bu çalışmalardan birinde kahvaltıdan önce ve sonra sakız çiğnemiş olan insanların, 3 saatte çiğnemeyenlerden yüzde 3 ila 5 daha fazla kalori yaktığı keşfedildi. Başka birinde ise yemekten sonra sakız çiğnemenin sindirim esnasında yakılan kaloriyi arttırdığı görüldü fakat bu miktar hem çok küçüktü hem de aynı yemeği yavaş yiyerek daha çok kalori yakabiliyordunuz!
Yürüyüş yaparken sakız çiğnemek de kilo kaybetme sürecine yardımcı olabilir. Kalp atışlarınızı daha da hızlandırdığı için yaktığınız kalori miktarını artırma ihtimali var.Ama bu kalori artışı yine çok az miktarda olacağı için sonuçta pek de bir anlam ifade etmiyor. Düzgün bir diyet ve spor, sakız çiğnemeye bel bağlamaktan çok daha akıllıca bir seçim olacaktır. Ayrıca sakız çiğnemenin yüz kaslarını çalıştırıp şekillendirdiğine dair de hiçbir bilimsel çalışma bulunmuyor.
Madem öyle çiğnediğiniz sakızın türü bir farklılık yaratır mı? Sonuçta bunun şekersizinden tutun da kafeinlisine kadar birçok çeşidi var…
Şeker, kilo vermek isteyen insanların en azılı düşmanlarından biri biliyorsunuz. Dolayısıyla şekersiz sakız çiğnemenin yardımcı olacağını düşünebilirsiniz ama durum biraz farklı. Şekerli sakızlar şekersiz sakızlara kıyasla sadece 2 kalori kadar fazlalığa sahip ve bu da bedeniniz için kayda değer bir değişikliğe yol açmıyor. Hatta şekersiz sakızlar için kullanılan tatlandırıcılar çok daha zararlı.
Sigaranın ana bileşiği olan nikotinin genelde açlık hissini azalttığı ve metabolizmayı hızlandırdığı söylenir. Peki nikotinli sakızların etkisi ne?
Sigarayı bırakmaya çalışan insanların nikotin sakızları kullanması yaygındır ve genelde bu kişiler sakızı çiğnedikleri dönemde kilo verirler. Buna karşın nikotin kesinlikle çok zararlı ve bağımlılığa sebep olan bir madde olduğu için hiçbir şekilde kilo verme amacıyla tüketilmemelidir. Hele ki sigara kullanıyorsanız kilo vermek için bu sakızlardan asla kullanmamalısınız.
Kafeinin yağ ve kalori yakmada etkili olduğu fikrine sık sık rastlıyoruz. Hatta 600 denekle yapılan bir çalışma, kafein tüketiminin kilo vermeyle bağlantılı olabileceğine işaret ediyor.
Bu bakımdan kafein sakızlarının da benzer bir etki yapabileceğini düşünmek normal fakat sakızlar sadece 25 ila 100 mg arası kafein içeriyor. Üstelik bağımlılık yapıcı etkisi yüzünden vücut, aldığınız kafein miktarına zamanla alıştığı için etkileri de gitgide azalıyor. Ayrıca uzmanlar günlük en fazla 400 mg kafein tüketiminin yeterli olduğunu belirttikleri için de hem kahve içip hem de bu sakızlardan çiğnemek zararlı olabilir.
Sonuç olarak sakız çiğnemek kilo vermeye umut ettiğimiz kadar yardımcı değil. Belki biraz daha tok hisseder veya açlık krizleriniz o an için yatışabilir fakat daha fazlasını beklememelisiniz.
Uzun vadede kilo vermeye yardımcı olacağına dair kayda değer hiçbir çalışma olmadığı gibi saydığımız etkileri de normal bir diyet ve spor yapmak dururken anlamsız. Yüzü şekillendirdiğine dair ise tek bir bilimsel çalışma dahi yok. İyisi mi siz keyif için sakız çiğnemeye devam edin.
Peki sakız çiğneme konusunda sizin benzer deneyimleriniz oldu mu? Yorumlarda bizimle paylaşmayı unutmayın! Teşekkürler.