Cevizin Faydaları Nelerdir?

Her geçen gün daha da popüler olan ve sık sık araştırılan hindistan cevizi faydaları gündemden düşmese de aslında ülkemizde bolca yetişen cevizin, hindistan cevizinin faydalarını aratmayacak kadar çok yararı bulunmaktadır. 

Ceviz sağlıklı yağlar, lifler, vitaminler ve mineraller içerir. Cevizler, diğer yaygın sert kabuklu kuru yemişlerden, daha yüksek oranda antioksidan aktivitesine sahiptir. İç cevizin etrafını saran zarda, E vitamini, melatonin ve polifenol adı verilen bileşikler antioksidan özelliği sağlar. 

Kısıtlı sayıda sağlıklı birey üzerinde yapılan bir çalışma, yemek sırasında ceviz tüketmenin, kötü kolesterol olarak adlandırılan LDL’nin yemekten sonra oluşturduğu oksidatif hasarını önlediğini göstermiştir. Oksitlenmiş LDL denen kötü kolesterol, atardamarlarda birikmeye eğilimlidir ve ateroskleroza neden olur.

Ceviz, omega-3 yağı açısından da diğer kabuklu kuru yemişlerden önemli ölçüde daha yüksek değere sahiptir ve 1 porsiyon (yaklaşık 28 gram) başına 2,5 gram omega-3 sağlar. Ceviz de dahil olmak üzere bitkilerden elde edilen omega-3 yağlarına, alfa-linolenik asit (ALA) denir. Bu, vücudun kendisinin üretemediği, dışarıdan alınması gereken bir yağdır. Tavsiye edilen günlük ALA miktarı; erkekler için 1,6 g; kadınlar için 1,1 gramdır. Tek bir ceviz porsiyonu ile günlük alınması gereken miktar karşılanabilir. Gözlemsel çalışmalar, günde yenilen her gram ALA’nın kalp hastalığından ölme riskini %10 azalttığını göstermiştir.

Cevizin bir diğer özelliği ise enflamasyonu azaltmasıdır. Ceviz, içerdiği polifenoller ile oksidatif strese ve enflamasyona karşı savaşır. Cevizdeki ALA omega-3 yağ, magnezyum ve amino asit arginin de enflamasyonu azaltabilir. Alzheimer, diyabet ve daha birçok kronik hastalığın mekanizmalarında enflamasyon belirteçlerinin rol oynadığı düşünüldüğünde cevizin bu hastalıklar üzerindeki önleyici etkisi anlaşılabilir. 

Bağırsak sağlığı açısından cevizin faydaları 

Ceviz bağırsak sağlığı açısından da çok yararlıdır. 194 sağlıklı yetişkin üzerinde yapılan bir çalışmada, sekiz hafta boyunca her gün 43 gram ceviz yenildiğinde, ceviz yenilmeyen döneme kıyasla yararlı bakterilerde artış gözlenmiştir.

Kanserden korunmada cevizin faydaları

Klinik olmayan hücre kültürü ya da hayvan deneyleri ve insan gözlemsel çalışmaları, ceviz yemenin meme, prostat ve kolorektal kanserler de dahil olmak üzere bazı kanserlere tutulma riskini azaltabileceğini düşündürmektedir.

Ceviz, polifenol ellagitanninler açısından zengindir. Bağırsakta bulunan bazı yararlı bakteriler, bu maddeleri ürolitinler denen bileşiklere dönüştürebilir. Ürolitinler bağırsaklarınızda kolorektal kansere karşı korunmaya yardımcı olmasının bir yolu olabilecek antienflamatuar özelliklere sahip olabilir. Ürolitinlerin antienflamatuar etkileri de diğer kanserlere karşı korunmaya yardımcı olabilir. Bu özellikleri yanı sıra, ürolitinlerin vücudunuzdaki hormon reseptörlerini bloke etmelerini sağlayan hormon benzeri özellikleri vardır. Bu da hormonla ilişkili kanserlerden, özellikle meme ve prostat kanserleri riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Her ne kadar ceviz tüketimi ve kanser riski arasında ters bir bağlantı ortaya konulmuş olsa da bu etkilerin doğrulanması amacıyla daha fazla klinik çalışma yapılmalıdır. 

Kilo vermede cevizin faydaları

Cevizler kalorili olsa da, çalışmalar cevizin iştah kontrol etmede yardımcı olabileceğini ortaya koymaktadır. 

Kontrollü bir araştırmada, 10 obez birey çalışmaya alınmıştır. Çalışmadaki bireylere, beş gün boyunca yaklaşık 48 gram ceviz ile yapılan bir içecek türü olan smoothie, günde bir kez verilmiş ya da kalori ve besin maddelerine eşit bir plasebo içeceği tükettirilmiştir. Ceviz tüketen gurupta, diğer içeceğe kıyasla iştah ve açlık azalmıştır. Ek olarak, beş gün cevizli smoothie tüketildikten sonra, katılımcılar üzerinde yapılan beyin görüntülemelerinde, belirli bir bölgede, kek ve patates kızartması gibi son derece cazip gıda ipuçlarına direnmelerine yardımcı olan aktivasyonun arttığı gözlenmiştir. 

Tip 2 diyabeti yönetmede cevizin faydaları 

Gözlemsel çalışmalar, cevizlerin daha düşük tip 2 diyabet riskiyle bağlantılı olmasının bir nedeninin, kilo kontrolüne yardımcı olmaları olduğunu göstermektedir. Aşırı kilolu olmak, kan şekeri yükselmesine neden olabilir ve diyabete yakalanma riskini arttırır. Bununla beraber ceviz yemek, kilo kontrolü üzerindeki etkilerinin ötesinde mekanizmalarla kan şekerini kontrol etmeye yardımcı olabilir.

Yapılan bir araştırmada tip 2 diyabeti olan 100 kişiye, 3 ay boyunca günde 1 çorba kaşığı soğuk preslenmiş ceviz yağı ya da plasebo tükettirilmiştir. Ceviz yağı tüketenlerin açlık kan şekerinde %8’lik bir düşüş gözlenmiştir. Ayrıca, ceviz yağı kullanan grup, hemoglobin A1C (3 aylık ortalama kan şekeri) açısından da yaklaşık % 8’lik bir azalma göstermiştir. Kontrol grubu A1C veya açlık kan şekerinde iyileşme belirlenmemiştir. 

Cevizin tansiyon kontrolü üzerindeki olası etkileri

Yüksek tansiyonu olan kişiler, kalp hastalığı ve inme geçirme riskine sahiptir. Bazı çalışmalar, ceviz yemenin, yüksek tansiyonu olan kişiler ve stres altındaki sağlıklı kişiler de dahil olmak üzere kan basıncının düşürülmesine yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Diğer çalışmalar bu etkiyi gözlemlememiştir. Bu konuyu aydınlatmak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.

Cevizin zihin sağlığı üzerindeki etkileri

Çok eskiden beri cevizin şekli beyine benzediği için beyine iyi geldiği düşünülmekteydi. Her ne kadar bu benzerlik tesadüfi olsa da ceviz gerçekten de beyin sağlığını korumada önemli besinler içermektedir.

Hayvanlar üzerinde ya da laboratuvar ortamında hücresel boyutta yapılan çalışmalar; çoklu doymamış yağ, polifenoller ve E vitamini dahil olmak üzere cevizde bulunan besin maddelerinin, beyindeki oksidatif hasarı ve iltihabı azaltmaya yardımcı olabileceğini bulmuştur.

Alzheimer hastalığının üzerinde yapılan bir hayvan çalışmasında 10 ay boyunca kalorilerinin % 6-9’unu cevizden alan fareler (insanlarda günde 28-45 gram cevize eşit), diyetlerinde ceviz bulunmayan farelere göre, öğrenme becerileri, hafıza ve kaygı azaltmada önemli gelişmeler göstermiştir. 

Bu sonuçlar cesaret verici olsa da, cevizlerin insanlarda beyin fonksiyonu üzerindeki etkilerini doğrudan test eden daha fazla klinik çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.

Cevizin erkek üreme sağlığı üzerindeki etkileri

İşlenmiş gıdalar, şeker ve rafine tahıllar açısından yüksek olan tipik batı diyetlerinin, sperm fonksiyonunun azalmasıyla bağlantılı olduğu düşünülmektedir. Ceviz yemek, erkeklerde sperm sağlığını ve üremeyi desteklemeye yardımcı olabilir. 117 sağlıklı genç erkek üzerinde yapılan bir çalışma, üç ay boyunca batı tarzı diyetlere günde 75 gram ceviz eklendiğinde, ceviz yiyen grubun yemeyen erkeklere kıyasla sperm şeklinde, canlılığında ve hareketliliğinde gelişme göstermiştir.

Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar, ceviz yemenin sperm zarlarındaki oksidatif hasarı azaltarak spermin korunmasına yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Çalışmalar henüz tam olarak doğrulanmasa da üreme sağlığı açısından sıkıntı çekiyorsanız, cevizi diyetinize ekleyebilirsiniz. 

Kolesterol açısından cevizin faydaları

Hindistan cevizi yağı faydaları en çok kolesterol açısından öne çıksa da aslında ceviz de kolesterolü kontrol altına almakta oldukça önemli bir rol oynar. Hindistan cevizi bunu iyi kolesterol HDL’yi yükselterek yaparken ceviz direkt olarak kötü kolesterol LDL’yi düşürür.

194 sağlıklı yetişkin üzerinde yapılan bir çalışmada, sekiz hafta boyunca günde 43 gram ceviz yemek, toplam kolesterolde %5, LDL kolesterolünde %5 ve trigliseritlerde %5 azalma sağlamıştır. Ayrıca kalp hastalığı için önemli bir risk faktörü olan apolipoprotein-B de %6 oranında azalmıştır. 

Ceviz Neye İyi Gelir?

Ceviz, hem omega 3 hem de E vitamini içerdiği için çift etkisi ile bağışıklık sistemini güçlendirir. Sonbahar aylarında bol bol tüketilmesi gereken taze ceviz, balık yemeyen kişiler ve vejetaryenler için iyi bir omega 3 ve protein kaynağıdır.

Cevizde bulunan polifenolik bileşikler ve fitokimyasal maddeler vücuttaki iltihaplanmanın etkilerini azaltır. Bu kardiyovasküler rahatsızlıklar ve kansere karşı güçlü bir önlemdir.

Cevizin kabuğunun faydaları, cevizin iç kabuğunun faydaları gibi cevizin tüm parçalarının faydaları merak konusu olmakla birlikte taze cevizin faydaları ya da kuru cevizin faydaları da merak edilir. Yaş ceviz de olsa kuru ceviz de olsa bu lezzetli yemiş tahmin edilenden daha çok faydalıdır. Yaklaşık 7 ceviz; günlük tüketilmesi önerilen kalsiyum miktarının yüzde 3’ü, demirin yüzde 10’u, potasyumun yüzde 5’i, magnezyumun yüzde 14’ü, folatın yüzde 7’sini içerir.

Manganez, bakır, fosfor, magnezyum, B6 vitamini ve demir içeren cevizin faydaları şöyle sıralanabilir:

Hafızayı Güçlendirir

Omega 3 ve omega 6 yağ asitleri, cevizi kaliteli yağ asitleri açısından güçlü kılar. Bunlar hafızayı ve bilişsel işlevi geliştirmeye yardımcı olabilir. Ceviz şekliyle beyini hatırlarken bunun hakkını verir. Beyin sağlığını korumada etkilidir. Omega 3 yağ asitleri, motor işlevini geliştirmek için faydalı olabilir.

Depresyona Karşı Koruyabilir

Sağlıklı bir diyet, depresyona karşı koruma görevi görebilir. Düşük omega 3 tüketimi her zaman depresyona karşı kişiyi savunmasız bırakacağından ceviz, bu gücüyle koruma kalkanı olabilir.

Sperm Kalitesini Artırabilir

Sperm canlılığını ve hareketliliğini artıran ceviz, çocuk sahibi olmayı düşünen çiftler için de önemli bir yere sahiptir. Ayrıca sperm yapısındaki anormal değişikliklerin önüne geçebilir.

Kansere Karşı Etkili

Ceviz, kabuklular arasında en yüksek antioksidana sahip yemiştir. Bu özelliği sayesinde cevizin meme ve prostat kanserlerinin ilerlemesinin önüne geçebileceği düşünülür.

Kilo Kontrolü Sağlar

Ceviz, uzun süre tok tutmayı sağlayan lif, protein ve yağ içeren bir besindir. Elbette bu da cevizi, sağlıklı bir atıştırmalık yapar. Özellikle çoğu düşük kalorili atıştırmalıktan ya da paketli diğer ürünlerden üstün kılar. ‘Tatlı krizi’ yaşadığınız durumlarda da şeker ihtiyacı yerine enerjinizi yükseltecek B grubu vitaminleri barındıran cevizi tüketebilirsiniz. ABD’de yürütülen ulusal bir araştırmada, ceviz v.b. kuru yemişlerin tüketiminde günlük yarım porsiyonluk artışın düşük obezite riski ile ilişkili, kilo koruma ve kilo verme ile de pozitif ilişkili olduğu görülmüştür. Sağlıklı bir ara öğün için yoğurt ve cevizi birlikte tüketebilirsiniz. Bir avuç ceviz günlük enerji ihtiyacınızın yüzde 10’unu karşılar. Bu nedenle de sağlıklı yağ olmasına rağmen dikkatli tüketilmelidir.

Kemik Sağlığını Korur

Ciddi bakır eksikliği, düşük kemik mineral yoğunluğu ve kemikleri kırılmalara karşı dayanıksız hale getiren osteoporoz (kemik erimesi) riskinin artmasıyla ilişkilidir. Ceviz iyi bir bakır kaynağıdır. Bakır, ayrıca vücuttaki kolajen ve özellikle bağ dokusu için önemli olan elastinin korunmasında önemli bir rol oynar. Böylece vücut, hasarlı bağ dokusu ve kemiğin yapı taşı olan kolajeni üretebilir. Cevizdeki manganezin yine kalsiyum ve bakır mineraliyle birlikte osteoporoza karşı faydalı olduğu bilinir. Magnezyum ise kalsiyumun kemik tarafından emilmesine yardımcı olarak kemik oluşumunu destekler.

Uykuyu Düzenler

Ceviz, uykuyu düzene koyan melatonin hormonu salgılanmasına yardımcı olur. Hatta cevizde biyolojik olarak kullanılabilir şekilde melatonin mevcuttur. İyi ve kaliteli bir uyku uyuyabilmek için akşam yemeklerinizde ceviz tüketebilirsiniz.

Cilt Sağlığına Faydalı

Cevizin cilde faydaları en çok merak edilen konulardan biri. Ceviz aslında hem tırnakları hem de saçları güçlendirici bir özelliğe sahiptir. Ceviz, saçların ve tırnakların daha güçlü büyümesinde biyotin veya B7 vitamini içeriğiyle etkili olurken saç kaybının önlenmesinde de görev alır. E vitamini içeriği ise yine saçların ve tırnakların parlamasına yardımcı olur. Ayrıca antioksidan ve E vitamini cildin daha genç ve sağlıklı görünmesinde destekçi olabilir. Kuru cilde sahip kişiler, doktor onayıyla ceviz yağını direkt olarak ciltlerine de uygulayabilirler.

Gebelikte Cevizin Faydaları

Tuzsuz olarak kavrulmuş cevizde bulunan B vitaminleri gebelikte fetal büyüme için faydalıdır. Avrupa Epidemoloji Dergisi’nde yayınlanan bir araştırmaya göre, hamile kadınların ilk 3 ayında ceviz dahil kuru yemişleri çokça tüketmesi, çocuğun nörogelişminde iyi etki ettiği görüldü. Konuyla ilgili araştırmalar sürüyor. Gebelikte ceviz tüketiminin doktor kontrolünde belirtilen miktarda olması önemlidir.

Cevizin Kolesterol Açısından Önemi Nedir?

ABD, Avustralya, Yeni Zelanda ve İspanya’da yapılan araştırmalarla, günde 2-3 cevizin kolesterolü düşürerek koroner kalp hastalığı riskini düşürebileceği kanıtlandı. Çoklu doymamış yağ içeren ceviz, kan lipidleri için olumlu bir etki yaratırken kan damarları için sağlıklı olan ve anti-inflamatuar etkiden uzak tutmayı sağlayan alfa-linolenik ve linoik asit içerir. Ailenizde bir kalp hastalığı hikayesi varsa ve şu ana kadar tüketmiyorsanız cevizi, beslenmenize eklemeyi düşünmeye başlayın. Cevizin kötü kolesterol (LDL), trigliserid ve kolesterolü düşürmesi kardiyovasküler hastalıkların yanı sıra kalp krizi ve felç gibi risklerinin de önüne geçilmesine yardımcı olur.

Ceviz Satın Alınırken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Kaliteli ve lezzetli ceviz genellikle ince kabuğundan anlaşılır. Kabuklu ceviz alıyorsanız kabuğunun kırılmamış olmasına dikkat edin. Cevizin küflü olmamasına ve rengine dikkatli bakın. İçini açtığınızda eski bir yağ kokusu alıyorsanız, bu cevizin taze olmadığının göstergesidir. Cevizin kuru olmasına, nemli olmamasına özen gösterin. Paketli ceviz alıyorsanız da paketin açık olmadığına, üretim ve son kullanma tarihlerinin olduğuna bakın.

Ceviz Hangi Koşullarda Saklanmalıdır?

Cevizin kabuğunu kırmadan serin, karanlık, kuru yerde ve ağzı hava almayacak kapalı bir kapta saklamanız ömrünü uzatır. 4-5 santigrat derece buzdolabında ya da 0 santigrat derecenin altında buzlukta 1 yıl saklanabilirler. Oda sıcaklığında saklamak istiyorsanız, 48 saat boyunca -18 derecede öncelikle dondurursanız mikroorganizmaların ölmesi sağlanabilir. Uzun süre sıcağa maruz kalan ceviz sertleşebilir. Bu da cevizin acı bir tada sahip olmasına neden olur. Ayrıca ceviz kokuyu kolay çeken bir gıdadır. Bu nedenle kokulu yiyeceklerle birlikte aynı yerde tutulmaması önerilir. Fazla buruşuk görünümlü ise ceviz bozulmuş demektir.

Cevizde Bakteri Oluşur mu?

Yaş ceviz ağzı kapalı bir kapta tutulduğunda küflenme görülür. Bu da çeşitli mikroorganizmaların vücuda alınmasına neden olur. Bu nedenle taze ceviz hızlı tüketilmelidir. Kuru ceviz ise ağzı sıkı kapalı bir kapta tutulmalıdır. Yine ceviz doğru şekilde kurutulmadıysa küflenebilir. Bu nedenle cevizde bakteri oluşabilir.

Ceviz Nasıl Tüketilmelidir?

Cevizi tüketeceğiniz zaman kırmanız, daha taze yemenizi sağlar. Ayrıca üzerinde bakteri oluşması da bu sayede engellenmiş olur. Cevizi tek başına tüketebileceğiniz gibi salatalarınızla, humus gibi yiyeceklerde, sağlıklı yaptığınız ekmeklerinizle, pesto gibi soslarınızla, smoothie ve çorbalarınızla yiyebilirsiniz. Cevizi yağda kavurmak yerine çiğ ya da yağsız kavurarak tüketin. Geceden 2 cevizi bir bardak suya koyun ve sabah bu cevizleri yiyin. Islak cevizin sindirimi hem daha kolaydır hem de fitik asit azalacağından daha kolay emilir. Suda cevizin faydaları da normal ceviz gibidir.

Cevizin Suyu Yararlı mı?

Ceviz suyunun faydaları merak ediliyor. Ancak ceviz suyunun faydalı olduğu bilimsel olarak kanıtlanmış değil. Uzmanlar ceviz suyu yerine cevizin kendisinin tüketilmesini uygun buluyor.

Cevizin Zararları Nelerdir

Cevizin faydaları olduğu kadar zararları da olabilir. Aşırı ceviz tüketimi, oksalat içeriği nedeniyle böbrek taşına neden olabilir. Ayrıca ceviz, alerjik bünyeler için de riskli olabilir. Kabuklu yemişlere alerjiniz varsa mutlaka ceviz yerken dikkatli olun. Kaşıntılı bir ağız, yutkunma güçlüğü cevize alerjinizin göstergeleri olabilir. Anafilaktik şok ile birlikte ölüme götürebilir.

Aşırı ceviz tüketimi ishale ve mide bulantısına sebep olabilir. Bu özellikle irritabl bağırsak sendromu (İBS) olarak kişilerde daha dikkatli olunması gereken bir konudur.

Çocuklar için boğaza kaçması nedeniyle bu tür besinleri tüketmek tehlikeli olabilir.

Yine ceviz yüksek kalorisi nedeniyle aşırı tüketildiğinde kilo alımına neden olabilir.

Ceviz Besin Değeri?

İnsan sağlığı açısından oldukça faydalı besinlerden biri olan cevizin yaklaşık %65’i yağ, %3’ü su, %5- 15’i karbonhidrat ve %15’i proteinden oluşur.
1 porsiyon ceviz yaklaşık 30 gram (14 adet)’dır ve 185 kaloridir.

Cevizde Hangi Vitaminler Var?

Ceviz, çeşitli vitamin ve mineral kaynağıdır. Cevizdeki vitaminler yağda çözünenlerden A ve E vitamini, suda çözünenlerden B1, B2, C vitaminleridir. Ayrıca ceviz, folik asit, pantotenik asit ve niasin, minerallerden; demir, magnezyum, bakır, çinko ve fosfor da içermektedir.

• E vitamini: ceviz de diğer kuruyemişlere oranla gama-tokoferol adı verilen özel bir E vitamini formu yüksek miktarda bulunur.
• B6 vitamini: ceviz, bağışıklık sistemini güçlendiren ve sinir sistemini desteklemeye yardımcı olan B6 vitamini bakımından zengindir.
• Folik asit: hamilelik sırasında bebek gelişimi için çok önemli olan folik asit cevizde bol miktarda vardır.
• Fosfor: vücudun yaklaşık %1 ‘i fosfordan oluşur. Özellikle kemiklerde sağlığında görev yapan bir mineral olan fosfor cevizde de bulunur.

Ceviz Kilo Aldırır mı?

Ceviz yağ oranı ve kalorisi yüksek bir besindir. Gereğinden fazla tüketilmesi kilo alımına neden olabilir. fakat yeterli tüketiminde yüksek lif içeriği sayesinde tokluk hissi oluşturarak sağlıklı kilo vermeyi kolaylaştırır.

Cevizin Yan Etkileri Nelerdir?

Pek çok besinde olduğu gibi aşırı ceviz tüketimi de insan sağlığında bazı olumsuz etkilere neden olabilir:

• Yüksek yağ oranı kilo alımına neden olur.
• Ceviz alerjisi olan kişilerden ciddi alerjik reaksiyonlar görülebilir.
• Lifli yapısı bağırsak florasını düzenlemeye yardımcı olurken aşırı tüketimi ishale yol açabilir.